اگر دندان ‌های شما ناهماهنگ، ناصاف یا نامنظم هستند، احتمالا می ‌دانید که نیاز به مراجعه به یک ارتودنتیست دارید. با این حال، احتمالا هنوز کاملا با این متخصص و مجموعه مهارت ‌ها یا وظایف او آشنا نیستید. اگر چنین است، حتماً این مقاله از مجله دکتر اورتو را مطالعه کنید. در این مقاله، شما را با متخصص ارتودنسی، وظایف ایشان و تفاوت آنها با سایر دندانپزشکان و متخصصان آشنا خواهیم کرد و در نهایت، با توضیح نکاتی به شما کمک خواهیم کرد که بهترین متخصص ارتودنسی شهر خود را پیدا کنید.

متخصص ارتودنسی دندان کیست؟

متخصص ارتودنسی دندان یا دکتر ارتودنسی، پس از فارغ‌ التحصیلی از دوره‌ های عمومی دندانپزشکی، در دانشگاه، آموزش‌ های تخصصی ارتودنسی دندان را به مدت سه سال (شامل آموزش تئوری و عملی) فرا می ‌گیرد. وظیفه اصلی این متخصص، در ابتدا پیشگیری و سپس تشخیص و درمان ناهنجاری های دهان و دندان است.

وی از روش ‌های متنوع درمانی، برای صاف کردن دندان ‌های کج، حل مشکلات بایت و تراز کردن صحیح فک ‌ها استفاده می ‌کند و در طراحی یا اصلاح طرح لبخند نقش بسیار مهمی دارد.

اگرچه متخصصان ارتودنسی به دلیل صاف کردن دندان ‌ها به شهرت رسیده ‌اند، اما آنها علاوه بر این توانایی، قادر به حل مشکلات و درد ناشی از بایت نامناسب دندان، عادت های غلط کودکی مانند مکیدن انگشتان و حتی برخی از انواع آپنه خواب نیز هستند.

ارتودنتیست چه کارهایی انجام می دهد؟

چند نمونه از بیشترین فعالیت متخصص ارتودنسی به شرح زیر است:

رفع مشکلات مال اکلوژن

ارتودنتیست یا متخصص ارتودنسی دندان، مشکلاتی که تحت عنوان مال‌ اکلوژن شناخته می ‌شوند را برطرف می ‌کند. دندان ‌ها باید به صورت منظم در فک بالا و پایین قرار گیرند و به هیچ طرفی منحرف نشوند. در صورت وجود فاصله بین دندان ‌ها، این فاصله در طول زمان بیشتر می ‌شود و باعث انحراف دندان ‌ها می ‌شود. یکی از مهمترین وظایف دکتر ارتودنسی، صاف و منظم کردن دندان ‌ها و حذف فاصله بین آنهاست. اگر دندان ‌ها بیش از حد شلوغ باشند، احتمال ابتلا به بیماری پریودنتال افزایش می ‌یابد. ارتودنتیست با کشیدن دندان‌ های اضافی، فضای کافی برای سایر دندان‌ ها ایجاد می‌ نماید.

انجام انواع ارتودنسی

متخصص ارتودنسی با نصب بریس‌ ها به روش ‌های مختلف مانند ارتودنسی ثابت، متحرک و ارتودنسی نامرئی می‌ تواند همه این مشکلات را حل نماید. بریس ‌ها از براکت‌ ها و سیم‌ هایی تشکیل شده ‌اند که می توانند دندان ‌ها را در موقعیت صحیح خود قرار ‌دهند. براکت‌ های ارتودنسی ممکن است روی سطح بیرونی یا داخلی دندان ‌ها نصب شوند و یک سیم قوس دار از میان براکت ‌ها عبور کند. این سیم در طول مدت درمان تنگ ‌تر می ‌شود تا به نتایج مطلوب دست یابد.

درمانهای پیشگیرانه

علاوه بر درمان، ارتودنتیست اقدام به انجام ارتودنسی پیشگیرانه یا ارتودنسی کودکان نیز می ‌نماید. ارتودنسی پیشگیری باعث هدایت صحیح رشد دندان ‌ها در دوران رشد و تشکیل صحیح فک‌ ها می ‌شود. در صورت وجود ناهنجاری‌ های شدید در دندان و فک، امکان دارد که ارتودنتیست به جراحی فک نیز پرداخته و این ناهنجاری‌ ها را رفع نماید.

انواع روش ‌های ارتودنسی به کار گرفته شده توسط متخصص ارتودنسی

برای حصول برخورداری از موقعیت ایده‌آل یا نرمال دندان ‌ها و فک، متخصص ارتودنسی از روش ‌های متنوعی استفاده می‌ نماید. به طور کلی، دو نوع اصلی در اصلاح نامنظمی‌ دندان وجود دارد. نخستین نوع به ارتودنسی ثابت معروف است و دومین نوع ارتودنسی متحرک نامیده می ‌شود. که هزینه ارتودنسی متحرک بیشتز از ارتودنسی ثابت است.

در هر دو نوع ارتودنسی، از دستگاه ‌ها، تجهیزات و لوازم خاصی استفاده می ‌شود که پس از مدت زمان قابل توجهی، به تصحیح مشکلات دندانی شما منجر می ‌شود.

آیا درمان ارتودنسی می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود؟

طی فرآیند درمان ارتودنسی، به دلیل حضور پلاک‌ ها و سیم ‌ها در دهان، مواد غذایی به آسانی به این دستگاه‌ ها چسبیده و در دهان باقی می‌ مانند. با این وجود، با توجه به موجودیت این ابزارها، تمیز کردن دندان ‌ها دشوار شده و احتمال افزایش حجم میکروب‌ ها در دهان و پیشرفت پوسیدگی افزایش می‌ یابد. در افرادی که بهداشت دهان ضعیفی دارند، ممکن است لکه ‌هایی روی مینای دندان ایجاد شود.

اما با رعایت دقیق بهداشت دهان در طول دوره ارتودنسی، به موجب توصیه ‌های متخصص ارتودنسی و اختصاص وقت کافی برای مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، امکان ایجاد پوسیدگی کاهش می‌ یابد و سلامت دندان ‌ها به‌طور کامل در دوران ارتودنسی حفظ خواهد شد.

در جلسات ارتودنسی، چه اتفاقاتی می ‌افتد؟

زمانی که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می ‌کنید، ارتودنتیست در جلسه مشاوره ارتودنسی مشکلات دندانی یا فکی شما را تشخیص می ‌دهد. سپس، بهترین ابزار و روش برای درمان آن را تعیین می ‌نماید. در اکثر موارد، بیمار چندین بار باید به مطب ارتودنسی مراجعه نماید. بریس‌ های ثابت ارتودنسی و اینویزیلاین‌ ها در ارتودنسی متحرک پرکاربردترین ابزارهای ارتودنسی هستند که برای تنظیم مجدد آنها باید در طول سال چندین بار به کلینیک مراجعه کنید.

اگر فرزند شما فک کوچکی دارد، احتمالا به منظور ایجاد فضای کافی برای رشد دندان ‌ها و بهبود عملکرد زبان از وسیع ‌کننده کام (پالتال اکسپندر) استفاده می ‌شود.

به بیماران کم ‌سن و سالی که دچار آندربایت هستند، استفاده از هدگیر ارتودنسی توصیه می ‌شود. هدگیر روی سر کودک قرار گرفته و به رشد صحیح صورت او کمک می‌ کند. کودک از این وسیله تنها در زمان خواب استفاده خواهد کرد.

جلسه اول ارتودنسی شامل معاینه، مشاوره و عکسبرداری از داخل دهان است. در جلسات‌ بعدی، دستگاه‌ های ارتودنسی روی دندان ‌ها نصب می‌ شوند. پس از آن که دندان ‌ها به جهت و مقدار مطلوب حرکت کردند، بریس ‌ها از دهان خارج خواهند شد. مدت زمان درمان ارتودنسی بسته به پیچیدگی شرایط دندانی هر بیمار معمولا یک تا دو سال طول می ‌کشد.

جمع بندی

متخصص ارتودنسی، شاخه ای تخصصی در تصحیح نامنظمی‌ های دندان و فک است. این تخصصی با استفاده از دو روش اصلی، یعنی ارتودنسی ثابت و متحرک، به اصلاح و بهبود ترتیب دندان ‌ها می‌ پردازد. از دستگاه‌ ها و لوازم خاصی برای تحقیق در مورد موقعیت مطلوب دندان ‌ها استفاده کرده و بر اساس این تحلیل، درمان مناسب را تجویز می ‌کند. با توجه به دقت و تخصص این متخصص، مشکلات دندانی افراد را در مدت زمان مناسب بهبود می دهد و زیبایی و سلامت دندان ‌ها را حفظ می ‌کند.