اپن بایت یکی از مشکلات شایع در ارتودنسی است که می تواند علاوه بر تاثیر منفی بر ظاهر لبخند، مشکلاتی در گفتار، تغذیه و سلامت دندان ها ایجاد کند. این اختلال به حالتی اشاره دارد که دندان های فک بالا و پایین هنگام بستن دهان به درستی روی هم قرار نمی گیرند و یک فاصله آشکار بین آن ها باقی می ماند. در این مقاله، به بررسی جامع این نوع بایت، انواع، علل بروز، نشانه ها و روش های درمانی موجود می پردازیم.

اپن بایت چیست؟

اپن بایت به ناهماهنگی و ناهنجاری در چینش دندان ها و فک گفته می شود که در آن دندان های فک بالا و پایین به جای تماس مستقیم، از یکدیگر فاصله دارند. این اختلال می تواند جلوه ی نازیبایی به لبخند بدهد و عملکرد طبیعی دهان را مختل کند.

انواع اپن بایت

این ناهنجاری به سه دسته اصلی تقسیم می شود:

 قدامی: در این وضعیت، دندان های جلویی فک بالا و پایین هنگام بسته شدن دهان، با یکدیگر تماس ندارند و یک فاصله قابل مشاهده بین آن ها ایجاد می شود.

 خلفی: در این حالت، دندان های عقب (آسیاب) با یکدیگر تماس ندارند، اما دندان های جلویی ممکن است روی هم قرار بگیرند.

عملکردی: این نوع بایت معمولاً به دلیل عادات نادرست مانند مکیدن انگشت شست یا فشار زبان به دندان ها ایجاد می شود و ممکن است با اصلاح عادات قابل درمان باشد.

دلایل ایجاد

وجود فاصله آشکار بین دندان های دو فک می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که برخی از آن ها ژنتیکی و برخی دیگر محیطی هستند. یکی از مهم ترین عوامل بروز این نوع بایت، وراثت و ژنتیک است. اگر یکی از اعضای خانواده دچار این ناهنجاری باشد، احتمال ابتلای سایر افراد نیز افزایش می یابد. برخی از عادات دوران کودکی می توانند به ایجاد اختلال در دندان ها و فاصله آن کمک کنند. مکیدن انگشت شست باعث فشار غیر طبیعی بر روی دندان های جلویی شده و می تواند منجر به بایت قدامی شود. استفاده بیش از حد از پستانک یا شیشه شیر نیز می تواند به ایجاد این اختلال کمک کند.

برخی کودکان به طور ناخواسته هنگام بلع یا صحبت کردن، زبان خود را به دندان های جلویی فشار می دهند که این امر می تواند باعث ایجاد فاصله بین دندان ها شود. اختلالات در رشد فک بالا یا پایین می تواند باعث عدم هماهنگی بین فک ها و ایجاد حالت غیر عادی در دندان ها و فک شود. برخی بیماری های عضلانی یا عصبی که بر عملکرد طبیعی فک ها تأثیر می گذارند نیز می توانند عامل این نوع بایت باشند.

علائم و نشانه های اپن بایت

تشخیص اپن بایت ممکن است برای برخی افراد آسان باشد، زیرا این اختلال معمولاً با علائم ظاهری مشخص همراه است. برخی از نشانه های اصلی عبارتند از:

• فاصله آشکار بین دندان های فک بالا و پایین
• مشکل در گاز زدن یا جویدن غذا
• اختلالات گفتاری
• ظاهر نامتوازن لبخند 
• مشکلات مفصل فک 

روش های تشخیص

تشخیص انواع بایت ها معمولاً توسط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی انجام می شود. دندان پزشک با بررسی وضعیت قرارگیری دندان ها و فک ها می تواند این اختلال را تشخیص دهد.  رادیوگرافی فک و دندان ها به شناسایی دقیق تر میزان انحراف و علت اصلی کمک می کند. متخصص ممکن است از قالب گیری دندان ها برای بررسی دقیق تر نحوه قرارگیری آن ها استفاده کند.

درمان اپن بایت

درمان اپن بایت به شدت و علت اصلی آن بستگی دارد. روش های درمانی شامل اصلاح عادات، درمان های ارتودنسی و در برخی موارد جراحی است. درمان عادات نادرست با قطع مکیدن انگشت یا استفاده از پستانک، آموزش صحیح بلعیدن و جایگذاری زبان و استفاده از دستگاه های مخصوص برای جلوگیری از فشار زبان گزینه مناسبی است.

استفاده از بریس ها برای حرکت دندان ها به موقعیت صحیح و اصلاح فاصله بین آن ها، به کار بردن الاینرهای شفاف و پلاک های متحرک از روش های موثر برای درمان هستند. در موارد شدید مشکل بایت که ناشی از ناهنجاری در رشد فک باشد، ممکن است جراحی ضروری باشد. این جراحی به تراز کردن فک ها و بهبود عملکرد دهان کمک می کند. در مواردی که عضلات فک نیاز به تقویت یا اصلاح دارند.

پیشگیری از اپن بایت

هرچند که برخی از علل اپن بایت ژنتیکی هستند و نمی توان از آن ها پیشگیری کرد، اما با رعایت نکات زیر می توان از بروز این اختلال به دلایل محیطی جلوگیری کرد:

1. محدود کردن استفاده از پستانک یا شیشه شیر بعد از دو سالگی.

2. آموزش صحیح به کودکان برای جلوگیری از مکیدن انگشت.

3. اصلاح عادات غذایی و جلوگیری از جویدن مواد غیر غذایی مانند مداد.

4. مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی سلامت دندان ها و فک ها.

تاثیر اپن بایت بر کیفیت زندگی

وجود فاصله بین دندان های فک بالا و پایین می تواند تاثیرات منفی بر جنبه های مختلف زندگی افراد داشته باشد.کاهش اعتماد به نفس به دلیل ظاهر نامناسب لبخند، مشکلات در تغذیه و گفتار و افزایش خطر پوسیدگی دندان به دلیل تماس نادرست دندان ها از جمله تاثیرات بد این اختلال است.

جمع بندی

اپن بایت یک اختلال جدی است که می تواند جنبه های مختلف سلامت دهان و دندان را تحت تاثیر قرار دهد. تشخیص به موقع و انتخاب روش درمانی مناسب می تواند از پیشرفت مشکلات جلوگیری کند و لبخند زیبا و عملکرد طبیعی دهان را به فرد بازگرداند. اگر شما یا فرزندتان علائمی از این نوع بایت دارید، مراجعه به یک متخصص ارتودنسی برای ارزیابی و درمان ضروری است.